Ο ρόλος της οικογένειας στην ΙΨΔ
Όταν σε μια οικογένεια ένα από τα ανήλικα μέλη της πάσχει από ΙΨΔ – είτε πρόκειται για παιδί είτε για έφηβο- τότε η καθημερινότητα όλης της οικογένειας μπορεί να επηρεαστεί σε σημαντικό βαθμό. Καθώς η ΙΨΔ δημιουργεί συνέχεια νέες απαιτήσεις στον πάσχοντα και τον/την αναγκάζει να ζει σε έναν διαρκή φαύλο κύκλο όπου εναλλάσσονται οι ιδεοληψίες και οι καταναγκασμοί, συχνά τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, σε μια προσπάθεια να ανακουφίσουν το μέλος τους που πάσχει, συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικασία και έτσι, χωρίς να το επιθυμούν και χωρίς να το γνωρίζουν, συμβάλλουν στη συντήρηση και την επιδείνωση της διαταραχής.
Πώς ενισχύει η οικογένεια τα συμπτώματα της ΙΨΔ;
Πολύ συχνά τα μέλη της οικογένειας που βρίσκονται κοντά σε κάποιο παιδί ή έφηβο με ΙΨΔ υιοθετούν συμπεριφορές διεύκολυνσης. Αυτές μπορούν να πάρουν διάφορες μορφές κάποιες από τις οποίες αναφέρονται παρακάτω:
Συμμετέχουν στη συμπεριφορά που «επιβάλλει» η ΙΨΔ:
Παράδειγμα: Πλένουν τα χέρια τους κάθε φορά που το άτομο με ΙΨΔ νιώθει ότι πρέπει να πλύνει τα δικά του, ακόμα κι αν το θεωρούν υπερβολικό.
Συμβάλλουν στην αποφυγή:
Παράδειγμα: Πλένουν τα ρούχα του ατόμου με ΙΨΔ, όταν εκείνο αποφεύγει να το κάνει από φόβο μήπως «μολυνθεί» ή «βρωμίσει».
Κάνουν αλλαγές στη καθημερινή ρουτίνα της οικογένειας:
Παράδειγμα: Αλλάζουν την ώρα της ημέρας που κάνουν ντους.
Αναλαμβάνουν επιπλέον ευθύνες:
Παράδειγμα: Πηγαίνουν το άτομο με ΙΨΔ με το αυτοκίνητο σε μέρη όπου θα μπορούσε να πάει μόνο του.
Προσαρμόζουν την κοινωνική τους ζωή στις ανάγκες του ατόμου με ΙΨΔ:
Παράδειγμα: Το μέλος με ΙΨΔ τους πείθει να μην βγαίνουν από το σπίτι, επηρεάζοντας την κοινωνική τους ζωή, δεν βγαίνουν με φίλους, δεν πηγαίνουν διακοπές.
Κάνουν αλλαγές στην εργασία τους:
Παράδειγμα: Μειώνουν τις ώρες στη εργασία τους για να φροντίζουν το μέλος της οικογένειάς τους.
Ανέχονται ανάρμοστες συμπεριφορές:
Παράδειγμα: Δεν αντιδρούν σε μια ανεπίτρεπτη βίαιη συμπεριφορά που, αν δεν υπήρχε η ΙΨΔ, δεν θα ανέχονταν.
Όλες οι παραπάνω είναι ενδεικτικές συμπεριφορές διευκολυνσης που συχνά υιοθετούν οι οικογένειες πιστεύοντας ότι έτσι θα βοηθήσουν το μέλος που πάσχει. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτές οι συμπεριφορές όχι μόνο δεν το βοηθούν αλλά επιτείνουν και συντηρούν την ΙΨΔ.
Πώς μπορεί να βοηθήσει η οικογένεια;
Ο ρόλος της οικογένειας στο θεραπευτικό αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα σημαντικός και πολύπλευρος. Ορισμένες ενέργειες και συμπεριφορές που μπορούν να συμβάλλουν σε ένα θετικό αποτέλεσμα στη θεραπεία περιλαμβάνουν:
Ενημέρωση για την ΙΨΔ και την ενδεδειγμένη θεραπεία της:
Όσο περισσότερες πληροφορίες η οικογένεια διαθέτει για την ΙΨΔ και την αντιμετώπισή της, τόσο πιο αποτελεσματικά μπορεί να υποστηρίξει το μέλος της που πάσχει.
Αποφυγή των συμπεριφορών διευκόλυνσης:
Παρόλο που η συμβίωση με ένα άτομο που πάσχει μπορεί να είναι κουραστική και απαιτητική, η μη υιοθέτηση συμπεριφορών διευκόλυνσης ειναι καθοριστικής σημασίας για ένα θετικό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Υποστήριξή με ευαισθησία και ειλικρίνεια:
Η μη υιοθέτηση συμπεριφορών διευκόλυνσης δεν σημαίνει αδιαφορία για μέλος που πάσχει.
Αποφυγή των επικρίσεων και των εντάσεων:
Το μέλος που πάσχει δεν έχει αυτή τη συμπεριφορά από επιλογή και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται για «καπρίτσιο».
Ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας:
Αναγνώριση των προκλήσεων της κατάστασης και της ανάγκης για διατήρηση της μεταξύ τους επικοινωνία.
Αναζήτηση προσωπικής βοήθειας και υποστήριξης:
Κατανόηση του βαρύ ψυχικού φορτίου της συμβίωσης με ένα άτομο με ΙΨΔ και αναζήτηση βοήθειας από ειδικούς ή από το οικείο περιβάλλον τους.
Συμμετοχή σε ομάδες υποστήριξης:
Ένταξη σε ομάδες με άτομα που έχουν κοινές εμπειρίες για την άντληση αλληλοϋποστήριξης και ανακούφισης.
Για περισσότερες πληροφορίες σε σχέση με την ΙΨΔ, τα συμπτώματα αλλά και την ενδεδειγμένη θεραπεία μπορείτε να ενημερωθείτε στις αντίστοιχες ενότητες της ιστοσελίδας μας.
Πηγή: iocdf